تاریخچه قالب گیری سنتی و عکسبرداری دیجیتالی
سیستم قالب گیری یا عکسبرداری دیجیتالی بیش از 25 سال است که در دسترس قرار دارد اما اخیراً پرطرفدار و رایج شده است. اولین ایمپلنت قابل اسکن در سال 2004 استفاده شد که در آن از هیلینگ اباتمنت کدگذاری شده استفاده شده بود. این اباتمنت همه اطلاعات سه بعدی موقعیت ایمپلنت دندان نسبت به دندانهای مجاور و مقابل را در اختیار دندانپزشک قرار میداد. (توصیه میشود مقاله لمینت دندان را نیز مشاهده کنید )
در این روش دیجیتالی همانند قالب گیری معمولی موقعیت دقیق ایمپلنت دندان از جمله موقعیت داخلی خصوصیات ضد چرخشی مانند شیارهای ضد چرخشی و شش ضلعی داخلی ثبت میشد. بیشتر این اسکنها، پس از قالب گیری معمولی دندان انجام میشدند و مدل به دست آمده توسط آزمایشگاه، اسکن میشد. این تکنیک هنوز استفاده میشود اگر چه از نظر زمان و هزینه توجیهی ندارد.
در سال 2010 کوپینگ قالب گیری قابل اسکن وارد بازار شد که روی ایمپلنت قرار گرفته و با استفاده از سیستم عکسبرداری هم کانون موازی، در داخل دهان اسکن میشد. اگر چه این باعث شد نیاز به روش مرسوم قالب گیری با خمیر برطرف شود اما این رویکرد به یک ایمپلنت و یک دستگاه اسکن داخل دهانی محدود بود.
در چند سال گذشته شماری از دستگاههای اسکن وارد بازار شده اند که میتوانند چندین ایمپلنت را همزمان اسکن کنند.
دو نوع اصلی اسکنر که امروزه استفاده میشوند عبارتند از: 1) نوع ال ای دی آبی (دیود نور ده) که اسکنر نوری محسوب میشود که معمولا برای کار با آن نیاز با استفاده از پودر است و 2) اسکنرهایی که از لیزر برای اسکن استفاده میکنند و فاصله از سطح دندان را ثبت میکنند و مدل دیجیتالی بر اساس آن میسازند.
به تازگی بیشتر اسکنرها از تکنولوژی لیزر استفاده میکنند تا نیاز به استفاده از پودر برطرف شود. لزوم استفاده از پودر در اسکنرهای نوع اول یکی از اولین معایب این روش برای دندانپزشکان است.
روش عکسبرداری ایمپلنت دندان
در روش معمولی ایمپلنت، بریج و روکش، باید قالب گیری شوند و مدل آن ساخته شود. در ترمیمهای معمولی قالب گیری با پلی اتر یا پلی وینیل سیلوکسان گرفته میشود و با سپس مواد مخصوص گچی مدل اصلی ساخته میشود. پس از ساخت مدل، قالب مطابق با آن ایندکس گذاری میشود. این فرایند زمان بر است. اما عکسبرداری دیجیتالی داخل دهانی از زمان برداشتن پیچ درپوش تا جایگزینی آن تقریبا سه دقیقه کمتر از روش مرسوم قالب گیری زمان میبرد.
پس از این که با روش معمولی قالب گیری انجام شد، باید مدل ساخته شود. در قالب گیری معمولی باید قالب تمیز و پاکسازی شده و به آزمایشگاه دندانسازی فرستاده شود تا در آنجا مدل ساخته شود. در بیشتر موارد تکنسین ظرف 24 تا 72 ساعت بعد حتی مدل فیزیکی ارسال شده را بررسی نمیکند. در روش عکسبرداری دیجیتالی که با استفاده از دوربین یا اسکنر داخل دهانی انجام میشود، همه داده های مهم از طریق اینترنت به صورت فایلهای دیجیتالی ارسال میشود. به این ترتیب میتوان کار طراحی اباتمنت و روکش ایمپلنت را در همان روز قالب گیری دیجیتالی شروع کرد بدون این که لازم باشد مدل آنها ساخته شود.
اگر چه انواع زیادی دستگاههای قالب گیری داخل دهانی دیجیتالی در بازار وجود دارد اما همه آنها عملکرد مشابهی دارند. اولین قدم بلافاصله پس از جوش خوردن ایمپلنت به استخوان (فرایند یکپارچکی استخوان) و التیام یافتن بافتها، این است که از بیمار خواسته شود برای اسکن دیجیتالی ایمپلنت به مطب مراجعه نماید. این اسکن از نظر کارایی مشابه قالب گیری معمولی است اما به جای استفاده از کوپینگ معمولی ایمپلنت، از کوپینگ قابل اسکن استفاده میشود . پس از این که کوپینگ قابل اسکن روی ایمپلنت قرار گرفت، با تصویر رادیوگرافی درست بودن موقعیت آن تایید میشود. این مرحله حساس است چرا که قرار است اباتمنت و روکش دندان نهایی بر اساس آن ساخته و استفاده شود. هیچ دندانپزشکی نمیخواهد هزینه ساخت مجدد ترمیم را به خود یا بیمار تحمیل نماید بنابراین باید اباتمنت دقیق اسکن و ساخته شود.
پس از آن اسکن انجام میشود و مدل سه بعدی از این بخش از دهان بر روی نمایشگر تصویر میشود که همه سطوح لازم کوپینگ قالب گیری قابل اسکن برای ساخت اباتمنت و روکش در آن لحاظ شده است. این سطوح عبارتند از کوپینگ قالب گیری، نواحی تماس همه دندانهای مجاور، بافت لثه، قوس دندانی مقابل و بایت.
پس از اتمام اسکن، دستور العمل آزمایشگاه شامل رنگ، انتخاب جنس اباتمنت (زیرکونیا یا تیتانیوم) و جنس روکش دندان مشخص میشود و به مرکز تراش ترمیم ارسال میشود. ارسال از طریق اینترنت انجام میشود. در این مرحله مدل، اباتمنت و روکش ممکن است توسط یک مرکز آزمایشگاهی ساخته شود یا در مراکز جداگانه انجام شود. این بستگی به سیستم اسکن مورد استفاده دارد.
پس از کار ساخت اباتمنت و روکش، بیمار مراجعه میکند تا ترمیم روی ایمپلنت نصب شود. این مرحله و مراحل پس از آن دیگر تفاوتی با روش معمولی ندارد.
مزایای عکسبرداری دیجیتالی برای کاشت ایمپلنت
از مهمترین مزیتهای این روش، عدم نیاز به مواد قالب گیری است بنابراین مشکلاتی مانند طعم ناخوشایند مواد قالب گیری و احساس عق زدن در بیمار تجربه نمیشود.
متخصصان به خوبی میدانند بیماران از مرحله قالب گیری متنفرند و حتی ممکن است از آن وحشت داشته باشند به حدی که باعث شود از مراجعه به دندانپزشک پرهیز نمایند.
در پژوهشی که اخیراً منتشر شد بیمارانی که سابقه قبلی قالب گیری معمولی و دیجیتالی نداشتند همه قالبگیری دیجیتالی را ترجیح میدادند. یافته های این پژوهش نیاز به گسترش راه حلهای دیجیتالی در قالب گیری و ساخت ترمیم را تأیید میکند.
ترجیح شخصی بیماران نباید تعیین کننده روش درمانی باشد بلکه باید همه جوانب کار در نظر گرفته شود. نگرانی اصلی دندانپزشکان برای انتخاب تکنولوژی و یا تکنیکهای جدید این است که آیا روش جدید دقت، سرعت، راحتی و قابلیت پیش بینی روشهای پیشین را دارند و آیا به اندازه آنها مقرون به صرفه هستند یا نه. دستیابی به تکنولوژی که تمامی این ویژگیها را در سطح بالاتری تأمین نماید دشوار است و معمولاً برخی ویژگیهای کم اهمیت تر قربانی ویژگیهای مهمتر میشوند.
دقت در مورد ترمیم ایمپلنت دندان، عامل کلیدی در زیبایی و طول عمر نتایج درمان است. ترمیمهایی که با دقت بالا کار نمیشوند در نهایت با شکست مواجه میشوند.
در روش قالبگیری معمولی مراحل زیادی وجود دارد و در هر مرحله باید درصدی خطا در نظر گرفته شود بنابراین در مجموع احتمال اشتباه در این روش بیشتر است. همان طور که گفته شد در روش قالب گیری معمولی، اسکن ایمپلنت بر اساس قالب گچی ارسال شده به آزمایشگاه انجام میشود بنابراین هر اشتباهی که در قالب گیری اولیه اتفاق افتاده باشد به ترمیم نهایی و اشتباهات مرتبط با مراحل بعدی افزوده میشود.
مدت زمانی که بیمار باید بر روی صندلی دندانپزشکی بنشیند یکی از عوامل تعیین کننده هزینه درمان است. پژوهشهای متعدد نشان داده اند در سیستم قالب گیری دیجیتالی مدت زمانی که بیمار برای قالب گیری بر روی صندلی دندانپزشکی مینشیند کمتر است. علاوه بر آن دفعاتی که باید بیمار به دندانپزشک یا دندانسازی مراجعه نماید تقریباً به صفر میرسد چرا که همه کارها به صورت دیجیتالی انجام شود و نیازی به حضور فردی است.
پس از این که در آزمایشگاه مدل سه بعدی ساخته شد از نظر تماس دندانها و موقعیت ایمپلنت، پیش از ساخت اباتمنت یا روکش دندان ارزیابی میشود. در صورتی که مشکلی در مدل وجود داشته باشد پیش از ساخت ترمیم شناسایی میشود بنابراین در زمان، هزینه و انرژی بیمار و دندانپزشک صرفه جویی میشود.
در روش دیجیتالی میتوان بدون مدل کار را انجام داد بنابراین از نیاز به ساخت مدل و تری و هزینه های مرتبط با آن، اجتناب میشود.
تنها هزینه ای که در روش دیجیتالی بیشتر از روش معمول است هزینه خرید اسکنر است اما این هزینه با توجه به موارد گفته شده، در نهایت توجیه اقتصادی خواهد داشت
مزیت عکسبرداری دیجیتالی به جای قالب گیری در کاشت ایمپلنت دندان -
کاشت ایمپلنت به کمک کامپیوتر
در حال حاضر دستگاههای دیجیتالی کاشت ایمپلنت (کد / کم) جای خود را در دنیای دندانپزشکی باز کرده اند. اسکنر (دوربین) سه بعدی داخل دهانی تحول بزرگی در فرایند عکسبرداری و قالب گیری دهان ایجاد کرده است. با این حال بسیاری از متخصصان تنها بر جنبه های ترمیمی این تکنولوژی جدید متمرکز شده اند در حالی که از این تکنولوژی پیشرفته میتوان برای ایمپلنت دندان استفاده کرد.
قالب گیری معمولی دندان
در فرایند قالب گیری معمولی که در دانشکده دندانپزشکی آموزش داده میشود، از خمیر قالب گیری استفاده میشود. اولین مرحله انتخاب درست مواد قالب گیری (پلی وینیل یا آلژینات) و پد ترکیب کننده، کاردک، چسب، عامل لوبریکانت (روان کننده)، ظرف مخلوط کن و تری هایی در اندازه های مختلف است.
سپس باید تری مناسب در فک بالا (ماگزیلاری) و فک پایین (ماندیبولار) انتخاب شده و مواد با هم ترکیب شوند.
تصور کنید این کارها جلوی بیمار انجام میشود و برای بسیاری از بیمارانی که از دندانپزشکی ترس دارند اصلا جالب نیست. برخی از افراد هنگامی که خمیر قالب گیری در دهانشان قرار میگیرد، عق میزنند و نمیتوانند آن را تحمل کنند. قالب گیری هم برای بیمار و هم برای تکنسین، کار پر تنشی است. اگر همه مراحل به خوبی پیش برود تنها یک قالب گیری لازم است اما در صورتی که کوچکترین اشتباهی رخ بدهد خواه مرتبط با کار آزمایشگاه باشد یا هر چیز دیگر، باید دوباره این فرایند نامطلوب تکرار شود.
خوشبختانه قالب گیری دیجیتالی تا حد قابل توجهی این فرایند را تسهیل کرده است. کار به سادگی تنها با یک اسکنر یا دوربین مخصوص انجام میشود و تصور بر روی نمایشگر مشاهده میشود. برای این منظور تنها کافیست اسکنر از لپ تاپ جدا و به پورت یو اس بی کامپیوتر مورد استفاده وصل شود. مجموعه ای از تصاویر دیجیتالی داخل دهانی خیلی سریع گرفته شده و توسط کامپیوتر پردازش میشود. کل فرایند قالب گیری دیجتالی ظرف چند دقیقه انجام میشود. سرعت و دقت و کارایی اسکنر دیجیتالی باعث شده است بسیاری از بیماران و دندانپزشکان این روش را ترجیح بدهند. بخش دستی این دستگاه سبک است و به راحتی حرکت داده میشود.
پس از این که فایل دیجیتالی آماده شد، به آزمایشگاه یا دندانسازی فرستاده میشود یا در نرم افزار برنامه ریزی جراحی کاشت ایمپلنت، باز میشود.
راهنمای جراحی کاشت ایمپلنت
هنگام جایگذاری ایمپلنت دندان، همیشه استفاده از راهنمای جراحی توصیه میشود. این رویکرد علاوه بر این که به جایگذاری درست ایمپلنت کمک میکند، باعث میشود جایگاه درستی انتخاب شده و فاصله بین دندانها رعایت شود. به این ترتیب نیاز به اباتمنت سفارشی در مرحله نصب ترمیم روی ایمپلنت ممکن است برطرف شده و هزینه های درمان کاهش یابد.
ساخت راهنمای جراحی با روش قالب گیری معمولی، نیاز به استفاده از پلی وینیل یا آلژینات و ریختن مواد در دو مرحله دارد. پس از این که خمیر سفت شد یک دندان مصنوعی در ناحیه بدون دندان مدل، قرار داده شده و با حرارت دادن مواد ترموپلاستیک تری وکیومی ساخته می شود.
خوشبختانه با اسکنر دیجیتالی به محض این که اسکن داخل دهان انجام شد فایل دیجیتالی آن به آزمایشگاه فرستاده می شود تا دندان مجازی به آن اضافه شده و راهنما بر اساس آن ساخته شود و به مطب فرستاده شود. پس در این روش هیچ مدلی ساخته نمیشود بنابراین از صرف هزینه های اضافی جلوگیری می شود.
کاشت ایمپلنت دندان
پس از جایگذاری ایمپلنت و جوش خوردن آن به استخوان فک (یکپارچگی استخوان) ، باید مشخص شود چه نوع اباتمنت لازم است. میتوانید اباتمنت استاندارد یا استوک (پیش ساخته) انتخاب کنید یا اباتمنت سفارشی (که اختصاصی برای شما ساخته میشود) . اباتمنت قطعه واسط بین پایه ایمپلنت و روکش دندان است. اباتمنت استاندارد توسط شرکت سازنده ایمپلنت ساخته میشود و معمولا زمانی از آن استفاده میشود که هیچ نگرانی راجعه به زاویه دار بودن ایمپلنت وجود ندارد. اباتمنت سفارشی زمانی انتخاب میشود که راستا، موقعیت یا ارتباط آن با دندانهای دیگر شرایط خاصی دارد و متفاوت است.
شکل- قالب گیری به روش تری بسته (غیر مستقیم)
اگر قالب گیری با خمیر انجام شده باشد و از آن برای اباتمنت استاندارد استفاده شده باشد، کوپینگ قالب گیری روی اباتمنت قرار میگیرد. مواد چسبناکی در داخل تری و در دهان بیمار تزریق میشود. پس از این که مواد خود را گرفت و سفت شد، همراه با کوپینگ از دهان خارج میشود. آنالوگ ایمپلنت در کوپینگ قرار گرفته و آزمایشگاه آن را دریافت مینماید و یک مدل سنگی از آن میسازد. اگر در همین روش قالب گیری با خمیر، قرار باشد اباتمنت سفارشی ساخته شود از بالای فیکسچر ایمپلنت قالب گیری میشود و بر اساس آن برای بیمار اباتمنت ساخته میشود. در کوپینگ قالب گیری همسطح با بالای فیکسچر ایمپلنت، همان تکنیک قالب گیری اجرا میشود.
به علت مراحل زیاد در این روش قالب گیری، احتمال بروز خطا بالا میرود.
در روش دیجیتالی خواه بخواهید اباتمنت استاندارد بسازید یا سفارشی، میتوان از یک معیار استفاده کرد. قالب گیری دیجیتالی با دقت بالاتری انجام میشود و فوری است.
در تصویر زیر بیمار سه جای خالی دندان دارد و چند ایمپلنت قرار است برای او جایگذاری شود. اباتمنت استاندارد در فک جایگذاری شده و برای قالب گیری، CS 3500 استفاده شد. نیازی به صرف زمان برای ساخت تری وجود ندارد و خمیر داخل دهان بیمار قرار داده نمیشود بنابراین در زمان صرفه جویی شده و بیمار راحت تر است. همچنین در سایت orthodontics-endodontics.imedpub اطلاعات کاملی وجود دارد .
جراحی لثه با لیزر
لمینت
لمینت دندان
قیمت لمینت دندان
انواع لمینت کامپوزیت و سرامیک
کاشت دندان
کشیدن دندان عقل
کشیدن دندان
کاشت دندان ایمپلنت
کامپوزیت ونیر
ایمپلنت
ایمپلنت دندان
زیبایی خنده
لبخند زیبا
زیبایی لبخند
مزایای لمینت دندانی
موارد کاربرد لمینت دندانی
انواع دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت
قطعات دندانی