عمل جراحی فک

عمل جراحی فک

عمل جراحی فک که به جراحی ارتوگناتیک (orthognathic) شناخته می شود، برای اصلاح ناهنجاری ها و بدشکلی های استخان فک و همراستا و متناسب سازی فک ها و دندان ها انجام می شود تا زیبایی و عملکرد دهان بهبود یابد. (توصیه می شود مقاله ایمپلنت دندان را نیز مشاهده کنید)  

عمل جراحی فک در صورتی مطرح می شود که مشکلات فک با درمان ارتودنسی تنها، قابل اصلاح نباشد. در بیشتر موارد پیش از جراحی فک و در دوران بهبودی پس از جراحی براکت می گذارید تا درمان تکمیل شود. متخصص ارتودنسی با جراح فک و دهان همکاری می کند تا شما را به نتیجه مطلوبی برساند.

در صورتی که رشد استخوان هایتان تمام شده است (معمولا 14 تا 16 سالگی در دختران و 17 تا 21 سالگی در پسران)، برای اصلاح مشکلات اسکلتی نیاز به عمل جراحی دارید.

عمل جراحی فک در چه صورت لازم است؟

عمل جراحی فک برای موارد زیر انجام می شود:
بهبود جویدن غذا و به طور کلی عملکرد دهان
اصلاح مشکلات بلع یا تلفظ
به حداقل رساندن ساییدگی و ترک خوردگی دندان ها
اصلاح مشکلات بایت و بستن فک ها (مثلا زمانی که در حالت بسته بودن فک ها دندان های جلو یا عقب به هم نمی رسند یا بیش از حد همپوشانی پیدا می کنند)
اصلاح عدم توازن و تقارن صورت مانند کوچک بودن چانه، آندربایت، اوربایت و کراس بایت
راحت تر بستن لب ها
برطرف شدن درد فک و مشکلات دیگر مربوط به فک
ترمیم نقایص مادرزادی یا جراحات و صدمات وارد شده به صورت
حل مشکل وقفه تنفسی در خواب

عمل جراحی فک چه خطرات یا عوارضی ممکن است داشته باشد؟

اگر این عمل جراحی را یک جراح با تجربه و ماهر انجام بدهد ایمن بوده و احتمال عوارض کم است. با این حال باید بدانید این عمل جراحی می تواند عوارض زیر را همراه داشته باشد:

از دست دادن خون
عفونت
صدمه دیدن عصب
شکستگی فک
برگشتن فک به موقعیت پیشین
مشکلاتی در بایت و درد مفصل فک
نیاز به جراحی مجدد
نیاز به عصب کشی در برخی دندان ها
از دست دادن بخشی از فک

پس از جراحی ورم، درد و مشکلاتی در غذا خوردن را تجربه می کنید که گذراست. مدتی هم طول می کشد تا با ساختار جدید سازگار شوید و به آن عادت کنید.

پیش از جراحی فک چه کارهایی باید انجام بدهم؟

در بیشتر موارد یک یا یک و نیم سال پیش از جراحی باید براکت بگذارید تا دندان هایتان همراستا شوند و برای جراحی آماده شوید.

متخصص ارتودنسی و جراح دهان برنامه درمانی برایتان طراحی می کنند. عکس رادیولوژی دهان و عکس معمولی از دهان می گیرید تا وضعیت کامل دندان ها مشخص و ثبت شود. از دندان ها قالب گیری می شود. گاهی تفاوت در تماس دندان ها با هم ایجاد می شود که نیاز به تغییر شکل دندان ها و یا روکش شدن دارد.

سی تی اسکن سه بعدی و برنامه ریزی کامپیوتری ممکن است انجام شود. گاهی برای کمک به حرکت دادن درست دندان ها و کاهش طول دوره درمان ارتودنسی نیاز به استفاده از لنگر موقتی ارتودنسی یا تاد وجود دارد که یک پیچ کوچک تیتانیومی است که در دهان در محلی که دکتر تشخیص داده است جایگذاری می شود. گاهی اوقات این تلاش ها ممکن است نیاز به عمل جراحی را برطرف کنند.

 

عمل جراحی فک چگونه انجام می شود؟

این عمل جراحی معمولا از داخل دهان انجام می شود بنابراین جای زخم روی صورتتان نیم ماند. با این حال گاهی شاید لازم باشد برش های کوچکی در بیرون از دهان نیز ایجاد شود.
جراح برش هایی در استخوان فک ایجاد می کند و آن را به موقعیت درست جا به جا می کند.

پس از این که فک در جایی که مناسب است قرار گرفت، پلاک های کوچک استخوانی، پیج، سیم و حلقه کشی برای ثابت نگه داشتن استخوان در جای جدید استفاده می شود. این پیچ ها که کوچکتر از نگین براکت هستند، به مرور با استخوان فک یکپارچه می شوند.

در برخی موارد استخوان اضافی به فک افزوده می شود. جراح استخوان را ممکن است از ران یا دنده شما بردارد و آن را با پیچ و پلاک در استخوان فک وصل کند. در برخی موارد هم ممکن است استخوان تغییر شکل داده شود تا نتیجه بهتر شود. عمل جراحی فک ممکن است در فک بالا، فک پایین، چانه و یا همه اینها انجام شود.

 

عمل جراحی فک بالا چگونه است؟

عمل جراحی فک بالا برای اصلاح مشکلات زیر انجام می شود:
جلوزدگی یا عقب ماندگی شدید فک بالا
کراس بایت
دیده نشدن دندان ها یا بیش از حد دیده شدن دندان ها
اوپن بایت (به هم نرسیدن دندان ها در هنگام بسته بودن دهان)
کاهش رشد میانه صورت
در عمل جراحی فک بالا، جراح استخوان بالای دندان ها را می برد به طوری که تمامی فک بالا از جمله سقف دهان و دندان های بالایی به صورت یک واحد یکپارچه جا به جا می شوند. فک و دندان های بالا جلو کشیده می شوند تا بر روی فک پایین منطبق شوند.

در موارد اوربایت که استخوان بالای دندان های آسیاب بیش از حد رشد می کنند و باعث می شوند دهان به جای مسطح بودن، زاویه دار شود، جراح استخوان اضافی را می برد و برمی دارد. پس از همراستا کردن فک ها، پیچ و پلاک استخوان را در جای جدید نگه می دارد.

 

عمل جراحی فک پایین چگونه است؟

عمل جراحی فک پایین برای اصلاح مشکلات زیر انجام می شود:
عقب ماندگی فک پایین
جلوزدگی فک پایین

جراح برشی در پشت دندان های آسیاب ایجاد می کند و استخوان فک را از درازا می کشد تا جلوی فک به صورت یک واحد یکپارچه حرکت کند. فک به جای جدید منتقل می شود (که ممکن است عقبتر یا جلوتر باشد) پیچ و پلاک برای نگه داشتن استخوان در جای جدید، استفاده می شود.

 

عمل جراحی چانه چگونه است؟

عمل جراحی چانه یا جنیوپلاستی برای اصلاح کوچک بودن چانه انجام می شود. اغلب کوچک بودن چانه با عقب ماندگی شدید فک همراه است.

جراح ممکن است عمل جراحی فک پایین و چانه را همزمان انجام دهد. برشی در قطعه پایینی فک یعنی استخوان چانه ایجاد می شود و این تکه استخوان جلوتر کشیده شده و با پیچ و پلاک و یا سیم در جای جدید تثبیت می شود.

پس از عمل جراحی فک یا چانه چه کارهایی باید انجام بدهم و چه کارهایی نباید انجام بدهم؟

دکتر بسته به نوع عملی که دارید، در مورد این که چه چیزهایی می توانید بخورید دستورات لازم را به شما می دهد
بهداشت دهان را باید رعایت کنید
دخانیات مصرف نکنید
از فعالیت های شدید پرهیز کنید
مسکن و آنتی بیوتیک را طبق دستور مصرف کنید
معمولا ظرف یک تا سه هفته می توانید به سر کار برگردید

پس از جراحی فک چقدر طول می کشد تا خوب شوم؟

بهبودی اولیه معمولا حدود 6 هفته پس از جراحی زمان می برد اما التیام کامل و جوش خوردن و یکپارچه شدن استخوان تا دوازده هفته طول می کشد.

پس از بهبودی اولیه که معمولا حدود شش هفته زمان نیاز دارد، متخصص ارتودنسی در صورت نیاز درمان با سیم و براکت را شروع می کند.

نتیجه عمل جراحی فک چگونه است؟

ایجاد توازن بیشتر در نیمه پایینی صورت
بهبود عملکرد دندان ها
بهبود تلفظ، تنفس، جویدن و بلعیدن
بهبود نقایص گفتاری
زیباتر شدن صورت و بهبود اعتماد به نفس