چه عادت هایی برای دندان ها آسیب زا هستند
بیشتر ما با اقدامات اولیه و کلی برای سالم نگه داشتن دندان هایمان آشنا هستیم. منظورمان همان مسواک زدن، استفاده از نخ دندان، چکاپ دندان ها و مراجعه به دندانپزشک حداقل سالی 2 بار و ... است.
ولی بسیاری از ما با آنکه این مسائل را رعایت می کنیم، باز هم دچار آسیب های دندانی مختلف می شویم. این آسیب ها در بسیاری از موارد مربوط به رفتار ها و عادات خود ما هستند.
یعنی سبک زندگی و کارهایی که ما در طول روز انجام می دهیم ممکن است عاملی باشد که به دندان ما آسیب وارد می کند. پس بهتر است با عادت های آسیب زا آشنا شویم. (توصیه می شود مقالات لمینت دندان و ایمپلنت دندان را نیز مشاهده کنید)
در ادامه با برخی از عادت های آسیب زا برای دندان و لثه و سلامت دهان آشنا می شویم. هدف از آشنایی با این عادت ها قطعاً جلوگیری از انجام آن هاست تا بتوانید مدت بیشتری دندان هایتان را از پوسیدگی، تغییر رنگ، سایش و مشکلات دیگر حفظ کنید.
جویدن یخ
شاید در ابتدا به نظر برسد که جویدن یخ مشکل خاصی برای دندان ها ایجاد نمی کند! خیلی از ما حتی جویدن یخ را به صورت یک عادت لذت بخش انجام می دهیم.
ولی باید بدانید که حتماً باید این عادت خود را کنار بگذارید. خوردن یخ به راحتی می تواند آسیب های شدید و دائمی به دندان هایتان وارد کند. خوردن یخ باعث می شود که دندان به صورت خیلی ریز و کوچک دچار ترک خوردگی شود. ترک خوردگی ها معمولاً در بخش سطحی دندان، که لعاب نام دارد، ایجاد می شوند.
این ترک های کوچک ممکن است به خودی خود، مشکل خاصی برای شما ایجاد نکنند. مشکل اصلی از زمانی شروع می شود که این ترک های در ابتدا کوچک، شروع به رشد کرده و بزرگ تر می شوند.
به مرور زمان و با بزرگ شدن ترک ها، نهایتاً دندان ممکن است دچار شکستگی شود. پس برای این که کارتان به شکستگی دندان نکشد، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید.
باید وضعیت دندان هایتان را تحت نظر و مراقبت داشته باشید تا در صورتی که ترکی در آن ها تشخیص داده شد، هر چه زودتر برای ترمیم آن اقدام کنید.
اگر شما هم از افرادی هستید که به جویدن یخ اعتیاد دارید، سعی کنید به جای خوردن یخ، آب سرد مصرف کنید. به علاوه وقتی می خواهید یک نوشیدنی سرد بخورید، در آن یخ نیندازید تا هم از سرد شدن بیش از حد نوشیدنی جلوگیری کرده باشید و هم اینکه ناخواسته یا خواسته (!) یخی که در آن انداخته اید را نخورید.
ورزش های پر برخورد بدون استفاده از محافظ دندان
برخی از انواع ورزش ها هستند که زد و خورد زیادی در آن ها اتفاق می افتد. رایج ترین مثالی برای این مورد، بوکس است. بوکسور های حرفه ای همیشه هنگام ورزش، از محافظ های دندان استفاده می کنند.
مسئله ای که شما هم باید هنگام انجام چنین ورزش هایی باید رعایت کنید. یا ورزش هایی مثل کیک بوکسینگ یا ورزش های رزمی دیگر هم همین وضعیت را دارند. درست مثل تمام تجهیزات محافظتی دیگر که ورزشکاران کاراته کا، یا تکواندو کار و ... استفاده می کنند، محافظ دندان هم یک وسیله ضروری محسوب می شود.
شاید باورتان نشود، ولی فقط حدود 5 میلیون نفر در سال در کشوری مثل آمریکا به خاطر همین ورزش کردن دچار آسیب های دندانی می شوند! طبق گزارشی که انجمن دندانپزشکان آمریکایی ارائه کرده است، تقریباً 200 هزار مورد از آسیب های دندانی در سال با استفاده از محافظ دندان، قابل پیش گیری است.
همیشه گفته می شود که پیش گیری بهتر از درمان است. شما هم بهتر است قبل از اینکه به خاطر ورزش کردن دچار مشکلات دندانی شوید، از یک عدد محافظ استفاده کنید. مطمئناً پشیمان نمی شوید!
چه کسانی باید از محافظ دندان استفاده کنند؟
محافظ دندان برای بسیاری از ورزش ها ایده خوب و مفیدی است. ورزش هایی که زد و خورد زیادی دارند و احتمال وارد شدن ضربه به دهان و دندان در آن ها زیاد است، می توانند از این وسیله استفاده کنند. مثل بسکتبال، فوتبال، لاکراس، واترپلو، هاکی، سافت بال، اسکیت بورد سواری، راگبی، ورزش های رزمی و ... .
آکادمی دندانپزشکی ورزشی کشور آمریکا، بیش تر از 40 ورزش مختلف را در فهرست ورزش هایی که نیاز به استفاده از محافظ دندان دارند، قرار داده است.
محافظ یک قطعه با جنس انعطاف پذیر و لاستیکی است که مثل بالش عمل می کند و برخورد و ضربه ای که به دندان وارد می شود را خیلی خوب جذب کرده و از شدت آن می کاهد.
به علاوه این محافظ بافت های دیگر مثل لب ها، زبان، گونه و لثه ها را هم محافظت می کند و نمی گذارد هنگام تکان های شدید دهان و فک، این بافت ها آسیب ببینند یا گاز گرفته شوند.
انتخاب محافظ دندان مناسب
وقتی بحث به انتخاب محافظ دندان می رسید، شما با چهار گزینه رو به رو می شوید. این چهار گزینه در واقع چهار سطح مختلف از حافظت از دندان ها و بافت ها را ارائه می کنند
محافظت کم: این نوع محافظ های دندان نرم و انعطاف پذیر هستند. از این نوع محافظ ها معمولاً کودکان استفاده می کنند. به علاوه برای ورزش های کم برخورد تر مثل والی بال هم مناسب هستند.
محافظت متوسط: این نوع محافظ ها هم مثل محافظ های قبلی، نرم و انعطاف پذیر هستند ولی طوری طراحی می شوند که حفاظت بیشتری را از دندان ها داشته باشند. این محافظ ها برای ورزش ها و فعالیت های کمی پر برخورد تر مثل بسکتبال، فوتبال، راگبی، سافتبال و ... مناسب هستند.
محافظت زیاد: همان طور که مشخص است، این نوع محافظ ها قرار است به شدت از دندان ها محافظت کنند و بنابراین آماده دریافت ضربات محکم و شدید هستند. کسانی که از این نوع محافظ ها استفاده می کنند، معمولاً بوکسور ها و ورزش کاران رشته های رزمی هستند.
محافظت بسیار شدید: در این نوع محافظ ها، دندان ها به شدت تحت حفاظت هستند و مراقبت و جذب ضربه در بیشترین مقدار خودش است. مثلاً ورزش هایی مثل کیک بوکسینگ طوری هستند که ضربات بسیار شدید و بدون کنترل به دهان و صورت وارد می شود!
در این موارد حتماً باید از چنین محافظ هایی استفاده کنید. به علاوه ورزش هایی هم هستند که در آن ها از راکت یا چوب و ... زیاد استفاده می شود و بازیکنان در فاصله کمی نسبت به هم قرار دارند.
مثلاً هاکی، لاکراس و بیس بال از این موارد هستند که ضربات بسیار شدید ممکن است به دهان وارد شود. در این موارد هم محافظ دندان باید آمادگی دریافت شدید ترین ضربات را داشته باشد.
پوسیدگی دندان به علت شیشه شیر
خیلی از پدر و مادر ها با گریه های مداوم کودکشان مشکل دارند. هر کسی در این شرایط باشد، حاضر است هر کاری انجام دهد تا بچه نا آرامش را به شکلی آرام کند و اگر بتواند، بخواباند.
یکی از راحت ترین شیوه هایی که خیلی از پدر و مادر ها برای رفع این مشکل پیدا می کنند، شیشه شیر است. خیلی از اوقات کافی است شیشه شیر را در دهان بچه بگذارید تا خیلی آرام و راحت بخوابد.
ولی متأسفانه باید گفت که این کار، اصولی نیست. اگر شیشه شیر در دهان بچه به مدت طولانی بماند، دندان به تدریج دچار پوسیدگی می شود. پوسیدگی دندان در واقع ناشی از قرار گرفتن شیشه شیر به مدت طولانی و به خصوص در زمان خواب است.
این شرایط به شدت احتمال پوسیدگی دندان های بچه را بالا می برد. علتش هم این است که در این حالت دندان های بچه به مدت طولانی در معرض قندی که در شیر موجود است قرار می گیرد.
بنابراین باکتری هایی که در دهان قرار دارند فرصت خوبی برای مینای دندان پیدا می کنند. نتیجه این فعل و انفعالات چیزی جز خراب شدن دندان بچه نخواهد بود.
برای اینکه خیالتان بابت پوسیدگی دندان ناشی از شیشه شیر راحت باشد باید این موارد را رعایت کنید:
• هیچ وقت نگذارید بچه با شیشه شیری که در دهان دارد، بخوابد. البته اگر در شیشه شیر به جای شیر، آب بریزید، مشکلی وجود نخواهد داشت.
• از لیوان های لوله دار بچه گانه استفاده نکنید. به جای آن سعی کنید از لیوان های معمولی استفاده کنید. شاید اول کمی دشوار باشد ولی بهتر است بچه با لیوان های معمولی در سنین 6 تا 8 ماه آشنا شود.
• در سنین حدود 1 سالگی استفاده از شیشه شیر را کنار بگذارید.
• از زمانی که دندان ها از لثه بیرون آمدند، آن ها را مسواک بزنید. حداقل یک بار در روز باید دندان ها مسواک بخورند.
• اسنک و خوراکی های شیرین، چسبناک و پودری و پر نشاسته به بچه ندهید. این نوع خوراکی ها باعث پوسیدگی زودهنگام دندان ها می شوند. به جای آن سعی کنید از غلات کامل، پنیر، ماست، میوه و سبزیجات استفاده کنید.
• بچه را تشویق کنید که به جای استفاده از نوشیدنی های قندی مثل نوشابه، آب میوه و نوشیدنی های ورزشی، بیشتر آب بنوشد.
سوراخ کردن زبان یا پرسینگ (piercing)
شاید سوراخ کردن زبان هنوز در جامعه ما زیاد رواج پیدا نکرده باشد ولی با الگو قرار دادن فرهنگ غربی، شاهد افزایش چنین کارهایی در نوجوانان و جوانان هستیم.
سوراخ کردن زبان هزینه گزافی دارد و آن به خطر افتادن سلامت دندان است. سوراخ کردن زبان از جمله اقداماتی است که به شدت توسط دندانپزشک نهی می شود. این کار مشکلات زیادی برای دندان ها و به طور کلی بدن به وجود می آورد. بعضی از این مشکلات این ها هستند:
• شیء زینتی که به سوراخ وصل می کنید احتمال دارد دندان ها را لب پر کند یا باعث شکستن آن ها شود.
• ممکن است با کشیده شده حلقه یا گل میخ به لثه ها، بافت لثه آسیب ببیند و به صورت دائم عقب نشینی پیدا کند. این مسئله باعث حساس شدن دندان و حتی از دست دادن آن می شود.
• از آن جا که دهان میلیون ها باکتری و میکروب در خود دارد، یک شیء خارجی مثل چیزی که به زبان وصل می کنید، می تواند جای خوبی برای رشد و تکثیر باکتری ها باشد. یعنی شما یک محل امن برای آن ها درست می کنید و در کل محیط تمیز و بهداشتی دهان را از بین می برید.
• بازی کردن با نگین یا حلقه روی زبان و ضربه زدن یا کشیدن آن به دندان ها باعث آسیب رسیدن به دندان و بخش های پر شده می شود. به علاوه این احتمال همیشه وجود دارد که به اشتباه نگین یا حلقه را گاز بگیرید که صدمات زیادی به سطح دندان ها وارد می کند.
• همان طور که قبلاً گفتیم، شیء خارجی در هان به راحتی می تواند منبع تجمع باکتری و در نتیجه عفونت شود. وقتی اوضاع خطرناک تر می شود که زبان هم متورم شود. در این شرایط احتمال زیادی وجود دارد که زبان مسیر تنفس را ببندد و باعث خفگی شود.
• قطعه ای که در زبان کار گذاشته می شود معمولاً فلزی است یا بخشی از آن داری فلز است. برخی از افراد به فلزی که در این قطعات استفاده می شود حساسیت دارند.
• سوراخ کردن زبان ممکن است باعث وارد شدن آسیب به عصب ها شود. این مشکل معمولاً با بی حس شدن زبان همراه می شود. البته این وضعیت ممکن است موقت باشد و به زودی از بین رود. ولی از احتمال دائمی بودن آن هم نمی توان صرف نظر کرد.
• بسته به شیء که بر روی زبان قرار می دهید، ممکن است این قطعه مرتباً بین دندان ها قرار بگیرد و باعث شود میان دندان ها فاصله بیفتد.
دندان قروچه و سایش دندان ها
ممکن است شما هم جزو آن دسته افرادی باشید که مشکل دندان قروچه دارند. اگر این طور است، لازم نیست نگران شوید. مسئله زیاد عجیبی نیست. آمارها نشان می دهند که در کشوری مثل آمریکا با 325 میلیون نفر جمعیت، حدود 40 میلیون نفر مشکل دندان قروچه دارند.
یعنی چیزی در حدود 1 نفر از هر 8 نفر. دندان قروچه ممکن است یک مشکل ارثی باشد. ولی معمولاً عامل دندان قروچه استرس و اضطراب است.
دندان قروچه در حالت ها و شرایط مختلفی می تواند اتفاق بیفتد. ولی معمولاً افراد وقتی در خواب شبانه به سر می برند، دندان هایشان را به هم می سایند و معمولاً خودشان هم اصلاً از این موضوع خبر ندارند. دندان قروچه مشکلات مختلفی را برای سلامت دندان ها ایجاد می کند که شامل این موارد است:
• لب پر شدن مینای دندان
• شکستن دندان
• شل شدن دندان
• صاف شدن و ساییده شدن سطح دندان
• مشکلات مفصل فک
• و افتادن یا از دست دادن دندان
از آن جا که دندان قروچه معمولاً در شب و هنگام خواب اتفاق می افتد، بیشتر کسانی که این مشکل را دارند اصلاً از آن خبر ندارند. ولی علائمی وجود دارد که می توانید با دقت به آن ها، متوجه مشکل شوید. مثلاً:
• شل شدن دندان ها
• گردن درد، گوش درد یا سر درد های مبهم و گسترده
• خستگی عضلات فک یا ملتهب بودن فک
• شنیده شدن صدای کلیک مانند زمان باز کردن دهان و فک
اگر در مورد داشتن دندان قروچه شک دارید، بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. دندانپزشک هم اگر در مورد دندان قروچه تشخیص مثبت دهد، احتمالاً یکی از این روش های درمانی را در پیش می گیرد:
• پیشنهاد استفاده از محافظ دندان
• تنظیم کردن دندان ها. یعنی درست کردن وضعیت قرار گیری دندان های پایین و بالا بر روی هم و جا گیر شدن آن ها روی یکدیگر
• کاهش استرس و اضطراب
• تجویز دارو هایی که گرفتگی و التهاب در عضلات را از بین ببر.
قرص سرفه
قرص سرفه ممکن است برای گلو درد خوب باشد، ولی به هیچ وجه از آن دارو هایی نیست که بخواهید مرتباً به سراغ آن بروید! قرص سرفه شکر زیادی دارد و این برای دندان ها اصلاً خوب نیست.
از آن جایی که قرص سرفه به شکل آب نبات است، شما مجبور می شوید دندان هایتان را به مدت طولانی در یک محلول غلیظ قند حمام دهید!
شکل و قند مهم ترین منبع برای رشد باکتری ها محسوب می شوند. در نتیجه با خوردن قرص سرفه، عملاً به رشد باکتری ها و افزایش احتمال بیماری های لثه و پوسیدگی دندان، کمک می کنید. پس اگر می خواهید قرص سرفه بخورید، بهتر است دنبال نوع بدون شکر آن باشید.
پاستیل و آب نبات و شکلات
اینکه خوردن شکلات و آب نبات و انواع چیزهای شیرین باعث خراب شدن دندان ها می شود، چیز جدیدی نیست. بیشتر ما از قبل این را می دانیم. ولی این را هم باید بدانید که بعضی از انواع شیرینی ها و شکلات ها از بقیه بدترند.
پاستیل یکی از بدترین نوع آن هاست. علتش چسبیدن آن به دندان ها و رفتن در سوراخ ها و فضاهای خالی دندان ها است. بدتر از آن اینکه بزاق دهان هم قادر به حل کردن و شستن ذرات پاستیل نیست! پس بهتر است به خصوص از مصرف این نوع خوراکی های شیرین خود داری کنید:
• انواع پاستیل ها
• انواع شکلات های کاراملی
• کشمش و میوه های خشک شده
• آب نبات ژله ای (که به جیلی بیلی در ایران معروف شده است)
بیشتر این انواع شکلات ها به صورت بدون شکر هم وجود دارد. یک راه حل کاربردی این است که از انواع بدون قند آن ها استفاده کنید تا به دندان ها آسیب وارد نشود.
ولی اگر هم نمی خواهید از شکلات های بدون قند استفاده کنید، حداقل باید بهداشت اولیه را خیلی خوب رعایت کنید. یعنی خوب دندان های کودک را بشویید و از نخ دندان بعد از هر وعده غذایی که می خورد، استفاده کنید.
نوشیدن نوشابه
نوشابه یک محلول به شدت مضر است. ترکیب مقدار زیادی قند با اسید می تواند وضعیت فاجعه بار برای دندان ها باشد. کسانی که به خوردن نوشابه عادت دارند در واقع مرتباً دندان های خود را در اسید و نوشابه غرق می کنند و آن ها را به شدت در معرض پوسیدگی قرار می دهند.
به علاوه قرار گیری طولانی مدت دندان در برابر اسید باعث می شود که لایه مینای دندان خورده شده و دندان دچار حساسیت شود. ترجیح این است که خوردن نوشابه را کنار بگذارید یا مصرف آن را به حداقل برسانید. بهتر است برای کاهش آسیب به دندان، این نکات را رعایت کنید:
• هر روز کمی از حجم نوشابه ای که می نوشید را کم کنید.
• سعی کنید تا جایی که امکان دارد، گزینه سالم تر یعنی آب را با آن جایگزین کنید.
• هر بار که نوشابه می نوشید، بعدش کمی آب بخورید. نگذارید دندان هایتان در همان محیط اسیدی و پر از قندی که به خاطر نوشیدن نوشابه ایجاد شده است، بمانند.
• اگر بتوانید از یک نی برای نوشیدن نوشابه استفاده کنید، خیلی وضعیت بهتر می شود. وقتی از نی استفاده می کنید، تماس آن با دندان ها و همچنین پخش شدن آن در دهان به حداقل می رسد.
• بعد از نوشیدن نوشابه، مسواک نزنید. مراقبت از دندان در مورد خوراکی های اسیدی با غذاها و خوراکی های معمولی متفاوت است. تماس اسید با مینای دندان باعث ضعیف شدن ساختار مینا می شود.
اگر درست بعد از نوشیدن نوشابه، مسواک بزنید در واقع به از بین بردن مینای دندان کمک کرده اید. بعد از مصرف نوشابه، حداقل 30 دقیقاً باید برای مسواک زدن صبر کنید.
پاره کردن بسته بندی ها با دندان
خیلی از ما عادت داریم پلاستیک ها و پاکت های بسته را با دندان باز کنید یا پاره کنیم. شاید حتی به این کار خود افتخار هم کنیم. ولی باید بدانید که دندان و دهان برای چنین کارهایی طراحی نشده است. بهتر است فقط همان وظیفه تکراری خندیدن و غذا خوردن را به دهان بسپارید!
شاید چندان عادت مضری به نظر نرسد ولی باز کردن و پاره کردن چیزهای مختلف با استفاده از دندان باعث می شود به آن ها در جهت یا به شکل نامناسب فشار وارد شود و این باعث می شود احتمال ترک خوردن یا لب پر شدگی دندان ها چند برابر شود. بهتر است هر کاری را با ابزار مخصوص خودش انجام دهید.
نوشیدنی های ورزشی
قبل از هر چیز بهتر است در مورد نوشیدنی های ورزشی کمی بیشتر بدانیم. از این نوشیدنی ها ورزشکاران قبل و بعد از تمرین استفاده می کنند تا تعادل الکترولیتی، آب از دست رفته و همچنین انرژی از دست رفته را تجدید کنند.
نوشیدنی های ورزشی از خیلی جهات شبیه به نوشابه هستند. هر دوی این نوشیدنی ها دارای مقدار زیادی قند و اسید هستند. به علاوه خود قندی که در این نوشیدنی ها مجود است باعث می شود فعالیت باکتری ها افزایش پیدا کند.
بنابراین به غیر از اسید خود نوشیدنی، اسیدی که این باکتری ها در دهان تولید می کنند هم یک مشکل است. این همه اسید قطعاً برای دندان یک خطر محسوب می شود.
برای این که با این مشکل مواجه نشوید، بهتر است خیلی ساده از آب بدون چربی و بدون انرژی (به خصوص قند) و حاوی کمی الکترولیت یا ترکیبات دیگر، برای ورزش کردن استفاده کنید.
آب میوه
شاید فکر کنید که آب میوه اصلاً ضرری برای دندان ندارد. ولی خوب این طور ها هم نیست. درست است که آب میوه نسبت به نوشابه سالم تر است و ضرر کمتری دارد ولی دلیل نمی شود که بخواهیم آن را کاملاً بدون ضرر تصور کنیم.
آب میوه ها معمولاً ویتامین و مواد معدنی زیادی دارند. ولی متأسفانه مقدار قند زیادی هم در خود دارند که برای دندان ها خوب نیست. وقتی بحث از وجود شکر و قند در آب میوه می شود.
بیشتر افراد فکر می کنند منظور شکر افزوده است و تصور می کنند که اگر آب میوه کاملاً طبیعی استفاده کنند، دیگر مشکلی وجود نخواهد داشت. قندی که به طور طبیعی در میوه ها وجود دارد و وارد آب میوه می شود، خیلی بیشتر از آن چیزی است که تصور می کنید.
مثلاً آب سیب تقریباً همان مقدار قندی را دارد که یک نوشابه دارد! پس اصلاً نباید قند موجود در آب میوه ها را دست کم بگیرید. مثلاً یک لیوان آب میوه های مختلف که تقریباً 350 میلی لیتر در نظر گرفته می شود حاوی این مقدار شکر است:
• آب انگور: 58 گرم
• آب سیب: 39 گرم
• آب پرتقال: 33 گرم
پس وقتی می خواهید آب میوه بخورید، بهتر است که آن را با اضافه کردن کمی آب، رقیق کنید. به این شکل مقدار قندی که بدن تان دریافت می کند و همینطور مقدار قندی که دندان تان در معرض آن قرار می گیرد، بسیار کمتر می شود.
چیپس و خوراکی های پودری
اسنک ها و خوراکی های نشاسته ای یک مشکل بزرگ برای دندان های شما ایجاد می کنند. این خوراکی ها خیلی سریع خورد و ریز می شوند و به دندان ها می چسبند.
این اتفاق باعث می شود محیطی ایده آل برای باکتری ها تشکیل شود. باکتری ها به این شکل پلاک های باکتریایی یا تجمع باکتریایی ایجاد می کنند که نتیجه اش به شدت برای دندان ویرانگر است.
برای اینکه چنین وضعیتی برای دندان ها به وجود نیاید، باید بعد از خوردن هر وعده خوراکی یا اسنک، از نخ دندان استفاده کنید و مسواک بزنید تا مقدار پلاک ها را به حداقل برسانید.
خوردن دائم خوراکی و اسنک
بعضی از افراد عادت دارند در طول روز مرتباً خوراکی و اسنک های مختلف بخورند. این یعنی آن که دائماً پلاک و باقی مانده غذا روی دندان وجود دارد.
اگر دوست دارید بین وعده های غذایی اسنک بخورید، بهتر است اسنک هایی بخورید که بتواند پلاک های ایجاد شده را از بین ببرد. مثلاً سیب، هویج و کرفس، خوراکی یا میان وعده خوبی محسوب می شوند.
جویدن مداد
خیلی از ماها به طور ناخودآگاه وقتی درگیر مسئله ای هستیم و فکرمان مشغول است، شروع به جویدن خودکار یا مدادی که در دست داریم، می کنیم. این کار شاید فشار را از ذهن ما بر دارد.
ولی متأسفانه چند برابر آن را به دندان وارد می کند! این بار فشار در طولانی مدت می تواند باعث ترک خوردن یا لب پر شدن دندان ها شود. عادت جویدن مداد و خودکار یک حرکت استرسی است که باید کنار گذاشته شود. بهتر است راه دیگری برای تخلیه استرس یا افزایش تمرکز پیدا کنید.
مثلاً آدامس های بدون شکر گزینه خوبی برای این کار هستند که هیچ آسیبی هم به دندان ها وارد نمی کنند. به علاوه باعث تحریک غدد و ترشح بزاق زیاد در دهان می شود که خودش به تمیز کردن دندان ها کمک می کند.
نوشیدن قهوه
خیلی از ما عادت داریم صبح مان را با نوشیدن قهوه شروع کنیم. قهوه به خاطر کافئینی که دارد باعث سر حال شدن می شود و خواب را از سرمان می پراند. ولی این تنها تأثیر کافئین بر بدن ما نیست.
کافئین همچنین باعث می شود که ترشح بزاق دچار مشکل شود. خشکی دهان یکی از عوارض خوردن قهوه است. وقتی دهان خشک باشد، خطر پوسیدگی و خرابی دندان هم بیشتر می شود.
خوردن قهوه به تنهایی باعث بر هم خوردن تعادل ترشحات بزاقی می شود و اثر منفی بر سلامت دندان دارد. حالا تصورش را بکنید اگر قهوه با کمی شکر شیرین شود چه اثری خواهد داشت؟ چای شیرین و قهوه با شکر، از نوشیدنی های محبوب صبحانه هستند که شیرینی آن ها برای دندان بسیار آسیب زا است.
برای از بین بردن اثر کافئین و شیرینی نوشیدنی صبحانه کافی است در طول روز خوردن آب را فراموش نکنید تا دهان تان کاملاً از کافئین و مواد قندی که در دهان باقی مانده است، پاکسازی شود.
کشیدن سیگار
امروزه تعداد افرادی که سیگار می کشند بسیار زیاد شده است. دلایل بسیاری هم وجود دارد که فرد بخواهد این عادت یا شاید اعتیاد را ترک کند. یکی از این دلایل سلامت دندان هاست.
کشیدن سیگار باعث می شود دهان همیشه خشک باشد. این مسئله در کنار دودی که مرتباً از دهان عبور می کند باعث می شود باکتری ها محیط خوبی برای رشد در دهان داشته باشند و در نتیجه در اطراف دندان ها پلاک به وجود آید.
به علاوه همین سیگار باعث به وجود آمدن بیماری های لثه هم می شود. نتیجه اینکه افرادی که عادت به سیگار کشیدن دارند احتمال بیشتری دارد که دچار مشکلات دندان و لثه شوند و در نتیجه دندانشان را از دست دهند.
به علاوه تنباکو به عنوان یکی از عوامل مهم در افزایش خطر ابتلا به سرطان دهان شناخته شده است. پس به طور کلی باید این را در نظر داشته باشید که باید این عادت بد و غیر سالم را به شکلی کنار بگذارید.
در این مورد بهتر است از روش های اصولی که پزشک ها توصیه می کنند استفاده کنید. کنار گذاشتن سیگار هم به نفع کل بدن تان است و هم به نفع تمام اطرافیانتان
عصاره انگور قرمز
اگر عصاره انگور خورده باشید متوجه طعم خاص آن می شوید. بعضی ها آن قدر به طعم آن علاقه دارند که کنار گذاشتن آن برایشان سخت است. به خصوص اینکه در بسیاری از مواقع عصاره انگور به واسطه واکنش های شیمیایی و فعالیت های باکتریایی ترکیبات الکلی تولید می کند.
چیزی که خیلی مردم از آن خبر ندارند، اثرات مخربی است که این ترکیبات بر روی دندان و دهان می گذارند. یکی از اثرات عصاره انگور قرمز، تأثیرش بر روی رنگ دندان ها است. انگور قرمز به سه دلیل چنین تأثیری دارد:
• رنگ دانه های قرمز انگور که از بین نمی روند و بر دندان ها اثر می گذارند
• اسیدی که در عصاره انگور قرمز وجود دارد باعث می شود دندان دچار تحلیل شود و در نتیجه احتمال تغییر رنگ و لکه برداشتن آن بیشتر شود.
• تاننی که در انگور وجود دارد به تغییر رنگ دندان کمک می کند. تانن ترکیبی است که در بسیاری از عصاره های گیاهی وجود دارد و همان ماده ای است که باعث می شود دهان ما گس شود.
راه هایی هم برای از بین بردن اثر لکه زایی عصاره انگور قرمز وجود دارد:
• خوردن یک ترکیب پروتئینی مثل پنیر همراه را عصاره انگور
• شست و شوی دهان با آب
• یا جویدن آدامس بعد از خوردن عصاره. این کار باعث می شود در دهان بزاق زیادی ترشح شود که به طور طبیعی اسیدیته یا pH دهان را متعادل می کند. یعنی اثر اسیدی عصاره انگور قرمز را از بین می برد.
خوردن عصاره انگور قرمز باعث تغییر رنگ دندان ها می شود ولی خوش بختانه در بیشتر موارد این تغییر رنگ موقت است و پس از مدتی از بین می رود.
خوردن عصاره انگور سفید
شاید فکر کنید عصاره انگور سفید نسخه بدون ضرر تر عصاره انگور قرمز باشد. ولی در واقع تفاوت این دو آنقدر ها هم زیاد نیست. عصاره انگور سفید شاید رنگ دانه نداشته باشد ولی همچنان تانن و اسید را در خود دارد و در نتیجه به ایجاد لکه و آسیب به بافت دندان کمک می کند.
در حقیقت لکه هایی که بر روی دندان ایجاد می شوند به خاطر غذاها و نوشیدنی هایی است که بعد از استفاده از عصاره انگور سفید می خورید. به طور کلی باید بدانید که بعد از خوردن هر غذا یا نوشیدنی اسیدی، نباید تا 30 دقیقه پس از آن دندان تان را مسواک بزنید. این کار باعث می شود دندان تان آسیب ببیند.
پر خوری عصبی
پر خوری عصبی به نوعی از پرخوری گفته می شود که فرد در یک وعده غذایی و به صورت پشت سر هم حجم زیادی غذا می خورد. معمولاً در این پر خوری فرد مقدار زیادی غذاها و نوشیدنی های شیرین می خورد که این اصلاً برای دندان ها خوب نیست. همچنین در سایت carecredit اطلاعات کاملی وجود دارد.
پر خوری عصبی که به آن binge eating گفته می شود در واقع یک اختلال مربوط به خورد و خوراک است. این اختلال در بسیاری از مواقع با اختلال دیگری به نام بولیمیا (bulimia) همراه می شود.
در بولیمیا همین نوع پرخوری اتفاق می افتد ولی با این تفاوت که فرد از پرخوری اش احساس بدی پیدا می کند و سعی می کند این پرخوری را به شکل های مختلف مثل بالا آوردن غذا، جبران کند.
این رفتار از خود پرخوری بدتر است. با این کار در واقع فرد دندان هایش را با اسید غلیظ و بسیار مضر معده در تماس قرار می دهد و دندان خیلی سریع دچار آسیب می شود.
این نوع اختلالات باید به صورت ریشه ای بر طرف شوند و چیزی نیست که بخواهید یک شبه و فقط با یک تصمیم آگاهانه آن را کنار بگذارید. یعنی لازم است مراقبت های پزشکی یا حتی مداخله پزشکی و روانشناختی انجام شود.
متأسفانه بسیاری از افرادی که چنین مشکلاتی دارند از این رفتار خود خجالت می کشند و سعی می کنند آن را تا جایی که می توانند پنهان کنند. به خصوص از اینکه دوستان آشنایان از این مشکل آن ها با خبر شوند بسیار می ترسند.
این رفتار باعث می شود که حتی تشخیص وجود این مشکل و در نتیجه کمک کردن به آن ها به شدت دشوار شود. اگر چنین مشکلی دارید بهتر است در اولین قدم به یک پزشک مراجعه کنید و از او کمک بخواهید.
درمان این نوع اختلال ها باید حتماً تحت نظر و مشورت یک متخصص روانپزشک، روان درمان گر یا متخصصین دیگر که با بیماری ها و اختلالات روحی و عصبی سر و کار دارند انجام شود.
این اختلالات در اصل به خاطر اختلالات فکری و روحی به وجود می آیند و در نتیجه راه حل درمان آن ها هم رفع مشکل از ریشه است. بسته به شدت و نوع مشکل، ممکن است این روش های درمانی مورد استفاده قرار گیرد:
• درمان رفتاری - شناختی
• درمان بین فردی
• و رفتار درمانی دیالکتیکی. این نوع درمان از درمان رفتاری-شناختی استفاده می کند و بر جنبه های روانی-اجتماعی درمان تأکید دارد.
مقالات مرتبط :
ایمپلنت فوری دندان | مزایای کاشت ایمپلنت دندان فوری + قیمت 1403
ایمپلنت دندان چیست؟ | هزینه کاشت ایمپلنت دندان در سال 1403
بهترین مرکز ایمپلنت | کلینیک تخصصی ایمپلنت
ایمپلنت یک روزه | کاشت دندان در یک روز - تحویل فوری روکش
بهترین دندانپزشک در شهرک غرب | تهران
ایمپلنت دیجیتال | مراحل درمان – محاسبه قیمت و مشاوره
متخصص ایمپلنت | بهترین متخصص ایمپلنت از نگاه بیماران
جراحی لثه با لیزر و هزینه آن و بیماری های لثه چیست؟
کشیدن دندان عقل + [هزینه جراحی دندان عقل]
لمینت دندان چیست؟ انواع لمینت دندان | قیمت لمینت در سال 1403
عرض سلام و ادب.متشکرم از سایت بسیار خوبتون میخواستم بدونم که طول عمر ایمپلنت ها چگونه است؟ آیا با گذشت زمان نیاز به تعویض یا ترمیم دارند؟
سلام وقت بخیر،ممنون از شما
طول عمر ایمپلنت ها در حدی است که اگر بهداشت دهان و دندان را به درستی رعایت کنید تا آخر عمر می تواند کارایی لازم را برای شما داشته باشد بدون این که دردسری برای شما به وجود آورد.