روش درمان شکاف لب و کام
کودکانی که شکاف لب یا شکاف کام دارند ممکن است به چند به درمان نیاز داشته باشند. درمان آنها در طول دوران رشد انجام میشود. معمولاً شکاف لب و کام با عمل جراحی درمان میشود اما درمان‌های دیگری مانند گفتار درمانی و درمان‌های دندانپزشکی و ارتودنسی نیز ممکن است برای برطرف کردن علایم، لازم باشد. (توصیه می شود مقالات لمینت دندان و ایمپلنت دندان را نیز مشاهده کنید)
عمل جراحی ترمیم لب
عمل جراحی ترمیم شکاف لب معمولاً در حدود سه ماهگی انجام میشود. در این عمل جراحی بیهوشی عمومی استفاده میشود و سپس شکاف لب به دقت با بخیه ترمیم بسته می شود. برای ترمیم شکاف لب، جراح برشی در یک طرف شکاف از دهان تا سوراخ بینی ایجاد می کند.
هدف از ترمیم لب این است که ساختاری ایجاد شود که عملکرد و شکل طبیعی داشته باشد. همچنین مشخصه های آناتومی نرمال مانند گودی وسط لب بالا، خط لب، کف سوراخ بینی و عضله های حلقوی دور لب بازسازی می شود.
ماهیچه در بخش مرکزی لب بالا در شکاف لب دو طرفه، باید درست حرکت داشته باشد و این موضوع اهمیت زیادی دارد. سپس جراح بخش صورتی تیره بیرونی شکاف را پایین آورده و ماهیچه و پوست لب را روی آن می کشد تا شکاف بسته شود.
عملکرد ماهیچه و شکل کمانی دهان نیز بازسازی می شود. بدشکلی سوراخ بینی نیز اغلب در بیماران شکاف لب دیده می شود که همزمان با ترمیم لب، باید اصلاح شود. ممکن است عمل جراحی یک یا دو ساعت طول بکشد.
بیشتر کودکان یک یا دو روز در بیمارستان بستری می مانند. در صورتی که از بخیه های قابل جذب استفاده نشده باشد، پس از چند روز بخیه ها کشیده می شوند. ممکن است جای زخم کوچکی در لب بالا باقی بماند اما جراح تلاش می کند جای زخم را در چین‌های طبیعی لب پنهان کند. به مرور زمان اثر آن محو شده و کمتر مشخص خواهد بود.
عمل جراحی ترمیم کام
عمل جراحی که برای ترمیم کام انجام شود معمولاً در سن 6 تا 12 ماهگی برنامه ریزی می شود. در این عمل فضای خالی موجود در سقف دهان کودک بسته شده و ماهیچه ها و لایه پوشاننده سقف دهان و روی آن پوشانده می شود و سپس زخم با بخیه های قابل جذب، بسته می شود.
شکاف کام ممکن است به صورت جدایی کامل از جلو تا عقب دهان امتداد داشته باشد. در این شکاف همانند شکاف لب، ممکن است یک طرف و یا هر دو طرف سقف دهان باز باشد. نرم کام ممکن است همزمان با ترمیم لب جراحی شود.
سخت کام زمانی جراحی می شود که کودک بزرگ‌تر شده و دندان‌ها بیرون زده اند چرا که به این صورت از ایجاد اختلال در رشد دندان‌ها و فک بالا جلوگیری میشود. برای ترمیم شکاف کام جراح برشی در دو طرف شکاف ایجاد می کند و بافت های دو طرف را بر روی خط میانی سقف دهان و روی شکاف می کشد.
به این ترتیب کام بازسازی شده و ماهیچه های دو طرف به هم می پیوندند. بنابراین از این پس کودک می تواند به شکل طبیعی صحبت کند و غذا بخورد. معمولاً عمل جراحی ترمیم کام دو ساعت طول می کشد و تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. بیشتر کودکان یک تا سه روز در بیمارستان بستری می مانند. جای زخم آن در داخل دهان بوده و دیده نمی شود.
پیوند استخوان آلوئولار (فک)
کودکانی که دچار شکاف لب و کام هستند که شکاف قوس دندانی آلوئولار را نیز در گیر کرده است باید پیوند استخوان انجام دهند تا قوس دندانی آنها حفظ شده و امکان رشد دندان‌ها در این ناحیه فراهم شود. زمان بندی این عمل جراحی متفاوت است اما تقریباً در حدود شش تا هشت سالگی انجام می شود.
ابتدا عکس پرتوی ایکس از دهان گرفته می شود تا وضعیت رشد دندان های دائمی مشخص شود. پس از این که تیم دندانپزشکی بافت دندانی را همراستا کرد یا شکاف لب بسته شد، استخوان اسفنجی ستیغ خاصره در استخوان فک جایگذاری می شود.
معمولاً کودک یک شب در بیمارستان می‌ماند تا اطمینان حاصل شود مایعات کافی دریافت کرده و وضع پایدار دارد. ناراحتی از درد ران و عدم تمایل به راه رفتن در این شرایط متداول است. رژیم غذایی نرم و محدودیت فعالیت های شدید تا 10 روز توصیه می شود.
سایر عمل‌های جراحی مورد نیاز
ترمیم شکاف لثه با استفاده از پیوند استخوان معمولاً در حدود هشت تا دوازده سالگی انجام می شود. بهبود شکل و عملکرد لب‌ها و کام ممکن است در صورتی که جای عمل جراحی اولیه به خوبی التیام نیافته باشد یا مشکلات گفتاری وجود داشته باشد، در نظر گرفته شود.
بهبود شکل بینی با رینوپلاستی بهبود شکل فک (برخی از کودکان که با شکاف لب و کام متولد می شوند ممکن است با مشکل کوچک بودن فک پایین نیز مواجه باشند)
حل مشکلات تغذیه در کودکان دچار شکاف لب و کام
بسیاری از کودکان که این مشکل را دارند نمی توانند به راحتی شیر بخورند چون شکاف موجود در سقف دهان آنها باعث می شود نتوانند مکش کافی در دهان خود ایجاد نمایند بنابراین مقدار زیادی هوا و شیر وارد بینی آنها می شود. این کودکان در چند ماه اول زندگی در وزن گیری مشکل دارند.
متخصص می‌تواند راه‌های جایگزین برای تغذیه کودک را به والدین آموزش بدهد. در صورتی که تغذیه از سینه مادر ممکن نباشد ممکن است توصیه شود شیر مادر داخل یک بطری انعطاف پذیر که ویژه کودکان شکاف کام طراحی شده است، ریخته و به کودک داده شود.
در موارد کمی ممکن است لازم باشد کودک از طریق لوله ای که در داخل بینی قرار داده شده تغذیه شود تا زمانی که عمل جراحی ترمیمی انجام شود.
حل مشکلات شنوایی کودکان دچار شکاف لب و کام
در این کودکان احتمال تجمع مایعات در داخل گوش زیاد است. علت این است که ماهیچه های سقف دهان به گوش میانی متصل هستند و اگر به واسطه شکاف کام به درستی کار نکنند ترشحات چسبنده گوش ممکن است در داخل آن جمع شده و شنوایی را با مشکل مواجه سازد. برای بررسی هر گونه مشکل شنوایی باید مرتباً شنوایی سنجی انجام شود.
مشکلات شنوایی پس از ترمیم شکاف کام ممکن است بهبود یابد. در صورت لزوم می‌توان با جایگذاری لوله پلاستیکی کوچک در داخل پرده صماخ، به تخلیه مایعات کمک کرده و این مشکل را برطرف کرد. گاهی اوقات ممکن است وسیله های کمک شنوایی توصیه شود.
مراقبت‌های دندانپزشکی
اگر شکاف کام، لثه را هم در گیر کرده باشد معمولاً در یک طرف شکاف، دندان‌ها کج شده و از جایگاه نادرستی بیرون می زنند. اغلب یک دندان بیرون نزده و یا ممکن است دندان اضافی رشد کند. دندانپزشک اطفال بر وضعیت سلامت دندان های کودک نظارت می کند و در صورت لزوم، درمان‌های لازم را انجام می دهد.
درمان ارتودنسی برای کمک به بهبود همراستایی دندان‌ها و شکل آنها ممکن است لازم باشد. در این صورت احتمالاً از براکت ارتودنسی یا وسیله های دیگر برای صاف و مرتب کردن دندان‌ها استفاده میشود. درمان با براکت ارتودنسی معمولاً پس از افتادن تمامی دندان‌های شیری شروع میشود اما شاید پیش از پیوند استخوان برای ترمیم شکاف لثه ضرورت پیدا کند.
کودکانی که شکاف لب و کام دارند مستعد پوسیدگی دندان هستند بنابراین مهم است که عادات بهداشتی در آنها تقویت شود و چکاپهای دندانپزشکی سالی دو مرتبه انجام شود. همچنین در سایت mayoclinic اطلاعات کاملی وجود دارد.
گفتار درمانی
ترمیم شکاف کام تا حد قابل توجهی احتمال مشکلات گفتاری در آینده را کاهش می دهد اما در برخی موارد کودکان مبتلا به شکاف کام که عمل جراحی ترمیمی انجام داد هم ممکن است نیاز به نوعی درمان گفتاری داشته باشند.
گفتار درمانگر وضعیت تکلم کودک را بررسی می کند و آن را تحت نظر می گیرد. اگر هر گونه مشکلی وجود داشته باشد برای شفاف و واضح صحبت کردن کودک، اقدامات لازم انجام می شود. نظارت بر تکلم کودک در دوران رشد ادامه پیدا می کند تا زمانی که نیاز به کمک ضرورت پیدا کند.
عمل جراحی اصلاحی ممکن است برای شمار کمی از کودکانی که هنگام صحبت کردن جریان هوای زیادی از بینی آنها عبور می کند و منجر به تو دماغی صحبت کردن میشود، لازم باشد .
مقالات مرتبط :
ایمپلنت فوری دندان | مزایای کاشت ایمپلنت دندان فوری + قیمت 1403
ایمپلنت دندان چیست؟ | هزینه کاشت ایمپلنت دندان در سال 1403
بهترین مرکز ایمپلنت | کلینیک تخصصی ایمپلنت
ایمپلنت یک روزه | کاشت دندان در یک روز - تحویل فوری روکش
بهترین دندانپزشک در شهرک غرب | تهران
ایمپلنت دیجیتال | مراحل درمان – محاسبه قیمت و مشاوره
متخصص ایمپلنت | بهترین متخصص ایمپلنت از نگاه بیماران
جراحی لثه با لیزر و هزینه آن و بیماری های لثه چیست؟
کشیدن دندان عقل + [هزینه جراحی دندان عقل]
لمینت دندان چیست؟ انواع لمینت دندان | قیمت لمینت در سال 1403
سلام خانم دکتر یک سوال اینکه بنده نوزادم که پسر هستش، تازه بدنیا امده دچار شکاف کام مخاطی هست سقف دهان فقط دچار شکاف هست و به لثه نرسیده ایا این مورد هم نیاز به جراحی فک داره؟